Tổng hợp các lỗi aptomat bị hỏng và cách sửa chữa

Aptomat bị hỏng, dù xuất phát từ bất kỳ nguyên nhân nào cũng gây gián đoạn hoạt động sinh hoạt, sản xuất. Nhận diện các lỗi aptomat bị hỏng và cách xử lý sẽ giúp bạn chủ động hơn trong quá trình kiểm tra, sửa chữa, đồng thời phòng ngừa được tình trạng CB bị hỏng.

Nội dung chính

Aptomat bị nhảy

Nhảy aptomat để bảo vệ hệ thống là đặc tính của thiết bị này. Tuy nhiên, nếu aptomat thỉnh thoảng bị nhảy, nhảy khi trời mưa hay nhảy về đêm đều được xem là dấu hiệu bất thường. Lúc này bạn có thể xem xét các nguyên nhân sau để tìm hướng xử lý:

Quá tải điện: Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến aptomat nhảy. Aptomat có tính năng chống quá tải nên khi dòng điện vượt quá khả năng chịu tải của thiết bị này, aptomat chắc chắn sẽ nhảy.

Tuy là đặc tính an toàn của CB, tuy nhiên khi aptomat nhảy thường xuyên, bạn cần kiểm tra lại công suất các thiết bị điện hiện tại và đảm bảo aptomat có công suất tương thích. Trong trường hợp CB nhảy liên tục, ưu tiên nâng cấp aptomat lên loại có công suất và chất lượng tốt hơn.

Rò rỉ điện: Aptomat dòng RCBO có chức năng chống rò nên khi CB phát hiện rò rỉ điện trong hệ thống, thiết bị sẽ nhảy để ngắt nguồn, đề phòng nguy cơ chập cháy.

Xử lý trường hợp này, bạn cần kiểm tra toàn bộ hệ thống đường dây, ổ cắm để phát hiện và loại bỏ dòng rò. Rò điện thường xảy ra khi dây điện bị đứt, bị chuột cắn, bị chập cháy, ổ cắm, công tắc bị hở… tại vị trí tường ẩm mốc và nếu không được phát hiện kịp thời hoặc hệ thống không được trang bị aptomat chống giật sẽ rất nguy hiểm đến người sử dụng. Hãy đảm bảo các thiết bị này được chọn lựa từ các thương hiệu uy tín, được vận hành đúng cách và được kiểm tra định kỳ.

Lỗi kỹ thuật: Hở mạch, chập mạch, mất đồng bộ… đều có thể khiến aptomat bị nhảy. Với trường hợp này, bạn cần liên hệ kỹ sư điện để kiểm tra và thay thế aptomat bị hỏng.
Điện áp không ổn định: Nếu điện áp không ổn định, aptomat có thể nhảy kể cả không xảy ra quá tải. Cần kiểm tra điện áp đầu vào từ cột điện và đảm bảo nằm trong phạm vi an toàn cho aptomat. Nếu hệ thống điện không ổn định, nên liên hệ Điện lực để bố trí thêm bộ ổn áp đầu nguồn.
Lỗi hệ thống điện: Nếu aptomat bị nhảy không rơi vào các tình huống trên, có thể đã có lỗi khác xảy ra trong hệ thống như dây điện hỏng, kết nối lỏng lẻo… Trường hợp này bạn không nên tự ý kiểm tra mà hãy liên hệ kỹ thuật viên để được trợ giúp.

Aptomat bị nóng, bị chập cháy

Khi aptomat có dấu hiệu bị nóng hoặc chập cháy, cần xử lý ngay để loại bỏ nguy cơ cháy nổ, gây hại cho hệ thống và thiết bị điện. Dưới đây là các nguyên nhân và hướng xử lý:

Quá tải điện: Khi dòng điện vượt quá khả năng chịu tải của aptomat, nhiệt độ bên trong CB sẽ tăng lên. Để khắc phục, hãy giảm bớt thiết bị điện trong các khung giờ cao điểm hoặc xem xét nâng cấp một aptomat có công suất lớn hơn.
Lỗi mạch điện: Nếu aptomat xuất hiện lỗi mạch điện như mắc kẹt, hở mạch, nối ngắn, mất đồng nhất… có thể bị tăng nhiệt hoặc chập cháy. Ngừng sử dụng aptomat và liên hệ thợ điện để kiểm tra là biện pháp khắc phục tình huống này.
Cài đặt sai kỹ thuật: Nếu aptomat được cài đặt không đúng cách, ví dụ như không có đủ không gian để tỏa nhiệt hoặc không có thông gió đủ cũng sẽ xảy ra hiện tượng CB bị nóng. Đảm bảo aptomat được lắp đặt theo hướng dẫn của nhà sản xuất và có đủ không gian để tỏa nhiệt.
Mất pha: Khi một pha trong hệ thống điện mất đi, aptomat có thể không hoạt động đúng cách, chập cháy hoặc sập. Kiểm tra nguồn điện và phân phối pha để đảm bảo rằng tất cả các pha đều hoạt động tốt.
Môi trường hoạt động không tốt: Môi trường nóng, áp suất cao hoặc không thông gió đủ cũng là tác nhân khiến aptomat bị cháy. Cải thiện điều kiện làm việc cho thiết bị bằng cách trang bị thêm bộ thông gió, làm mát hoặc điều chỉnh môi trường làm việc.

Aptomat kêu rè rè

Aptomat kêu rè rè là dấu hiệu cho biết đã xuất hiện lỗi trong hệ thống điện. Có một số nguyên nhân gây ra tình trạng này, gồm:

Quá tải điện: Khi hệ thống đột nhiên quá tải hoặc có tải nặng, aptomat có thể kêu rè rè do vượt quá khả năng chịu tải. Cách xử lý đơn giản nhất là tắt bớt thiết bị có công suất lớn để giảm tải cho aptomat hoặc thay thế bằng aptomat có khả năng chịu tải cao hơn.
Kết nối lỏng lẻo: Khi kết nối lỏng lẻo, dòng điện di chuyển trong hệ thống có thể gây ra rung động hoặc gây nhiễu, khiến aptomat kêu. Kiểm tra kết nối dây điện và đảm bảo các mối nối đã được siết chặt.
Aptomat hỏng: Một số trường hợp, aptomat có tiếng kêu là dấu hiệu báo hiệu thiết bị đã hỏng hoặc gặp trục trặc. Trường hợp này ưu tiên thay mới aptomat thay vì sửa chữa.
Nhiễu từ: Tiếng rè rè cũng có thể xuất hiện do nhiễu từ từ các thiết bị điện khác gần aptomat. Hãy di chuyển các thiết bị khác xa khỏi aptomat hoặc sử dụng các bộ giảm nhiễu từ để giảm tiếng ồn.

Aptomat không thể gạt lên

Trường hợp aptomat không gạt lên được, rất có thể đã xảy ra lỗi kỹ thuật bên trong CB. Nguyên nhân gây ra tình trạng này:

Gạt bị kẹt: Nếu có bụi bẩn, dầu mỡ hoặc các vật cản khác vướng vào cần gạt, gạt của aptomat sẽ không thể di chuyển trơn tru. Kiểm tra xem có tác nhân nào đang làm kẹt gạt aptomat, sau đó làm sạch và vệ sinh định kỳ.
Hỏng cơ cấu gạt: Nếu có lỗi trong cơ cấu gạt của aptomat, thiết bị cũng không thể di chuyển lên xuống. Trường hợp này nên thay mới aptomat chất lượng hơn.
Thiết kế lỗi: Có thể bạn đã mua phải aptomat bị thiết kế lỗi như lệch cần gạt hoặc lắp sai tiếp điểm khiến CB không gạt lên được. Tốt nhất hãy chọn aptomat đến từ các thương hiệu nổi tiếng và các nhà phân phối uy tín để được bảo hành tốt nhất trong trường hợp aptomat dính lỗi từ nhà sản xuất.
Hỏng từ tính trong aptomat: Lỗi từ tính trong aptomat có thể làm cho gạt không hoạt động chính xác. Trường hợp này yêu cầu sự can thiệp của kỹ thuật viên để kiểm tra và đánh giá có nên thay aptomat mới.

Aptomat không nhảy nhưng mất điện

Ngoại trừ trường hợp Điện lực cắt điện khiến aptomat không nhảy nhưng mất điện, tất cả các nguyên nhân sau đây đều tiềm ẩn rủi ro nếu không được phát hiện và khắc phục kịp thời.

Aptomat bị hỏng: Khi aptomat bị hỏng, sẽ không có dòng điện ra vào, thiết bị mất tác dụng trong hệ thống. Lúc này, bạn cần liên hệ thợ điện để kiểm tra và thay thế.
Quá tải: Mỗi aptomat được thiết kế một dòng chịu tải khác nhau. Nếu vượt quá giới hạn cho phép của CB trong thời gian dài, hoặc hệ thống xảy ra tình trạng ngắn mạch lâu dài, aptomat cũng sẽ dần mất đi chức năng tự ngắt mạch. Trường hợp này cần tính toán lại tải điện và xác định công suất chịu tải của CB có đáp ứng được hay không để thay thế loại khác chất lượng hơn.
Đấu nối sai: Khi lắp nhầm dây pha, lắp thiếu dây pha, aptomat có thể không nhảy khi xảy ra chập điện. Hãy kiểm tra lại sơ đồ điện, đảm bảo đấu nối đúng kỹ thuật.
Aptomat không tương thích: Ví dụ hệ thống điện 3 pha yêu cầu aptomat 3 pha nhưng bạn lại lắp đặt CB 1 pha thì chắc chắn, aptomat sẽ gặp vấn đề. Hãy kiểm tra lại thông số aptomat, đối chiếu với đặc điểm hệ thống điện để xem xét thay aptomat khác.

Hướng dẫn thay mới aptomat bị hỏng

Trước hết, để xác nhận aptomat còn sống hay chết, bạn có thể kiểm tra bằng các cách sau:

Kiểm tra điện áp: Sử dụng bộ đo điện áp hoặc bộ đo điện trở, kiểm tra điện áp đầu vào và đầu ra của aptomat. Nếu 2 giá trị này không có sự khác biệt, aptomat đang không hoạt động đúng cách.
Kiểm tra dòng điện chịu tải: Kiểm tra thông số kỹ thuật trên các mặt của aptomat để xác định dòng điện chịu tải tối đa mà aptomat có thể chịu đựng. Nếu dòng điện thực tế vượt quá giới hạn này và aptomat không ngắt, có thể aptomat bị hỏng.
Kiểm tra bằng cách thay thế: Nếu đã thực hiện các biện pháp trên mà vẫn không chắc chắn về tình trạng của aptomat, hãy thay thế bằng 1 aptomat khác. Nếu sau khi thay, hệ thống hoạt động bình thường, có thể aptomat cũ đã bị hỏng.

Để thay thế aptomat bị hỏng, bạn tham khảo các bước dưới đây nhưng hãy đảm bảo rằng, nguồn điện tổng đã được ngắt.

Bước 1: Gỡ bỏ ốp bảo vệ của aptomat cũ, tháo lỏng ốc siết dây điện ở cả pha nóng và pha lạnh. Sau khi tháo, quấn chặt băng keo điện vào đầu dây.
Bước 2: Tháo các ốc tại vị trí đường dây điện của aptomat ra ngoài.
Bước 3: Lắp aptomat mới vào đúng vị trí cũ và đấu lại dây điện vào linh kiện mới thay. Chú ý lắp dây đúng pha và công tắc nên được đặt ở vị trí dễ tiếp cận khi bạn kết nối dây nguồn.
Bước 4: Lắp ốp bảo vệ của aptomat. Bật lại aptomat và kiểm tra hoạt động của thiết bị.

Chi tiết hướng dẫn xem tại: Hướng dẫn cách thay aptomat an toàn, hiệu quả tại nhà

Cách phòng ngừa hư hỏng cho aptomat

Để aptomat vận hành đúng cách, tuổi thọ bền bỉ, hạn chế hỏng hóc, quá trình lắp đặt, sử dụng cần lưu ý các vấn đề sau:

Chọn aptomat phù hợp: Đảm bảo aptomat có các thông số kỹ thuật phù hợp với nhu cầu sử dụng của hệ thống. Xem xét công suất, dòng cắt, khả năng chịu tải và các yêu cầu khác để CB hoạt động hiệu quả.
Lắp đặt đúng kỹ thuật: Aptomat có 2 dây để kết nối với nguồn điện là dây N và dây L. Theo nguyên tắc, dây L sẽ đấu nối vào dây nóng của nguồn điện, dây N sẽ đấu nối với dây trung tính của nguồn điện. Nếu nhầm lẫn vai trò của 2 dây này, bạn rất dễ đấu sai kỹ thuật. Trường hợp không am hiểu về điện, bạn nên liên hệ kỹ thuật viên để được hỗ trợ.
Test chống giật: Một số dòng aptomat có chức năng chống giật. Trước khi đưa vào sử dụng cần kiểm tra độ nhạy của CB trong việc xử lý các sự cố điện, đồng thời xác định chất lượng của aptomat, phòng trường hợp mua phải hàng giả, hàng nhái.
Tránh quá tải: Hạn chế sử dụng đồng thời các thiết bị điện có công suất cao, nhất là trong giờ cao điểm để đảm bảo tuổi thọ cho aptomat.
Môi trường lắp đặt: Đảm bảo aptomat được lắp đặt ở vị trí khô thoáng, tường, ổ điện không bị ẩm mốc, đọng nước,...
Bảo trì định kỳ: Kiểm tra các chức năng bảo vệ, khả năng ngắt mạch, dòng cắt và hiệu suất chịu tải của aptomat, đồng thời vệ sinh thiết bị định kỳ. Nếu phát hiện bất kỳ vấn đề nào, hãy liên hệ với kỹ thuật viên để kiểm tra và sửa chữa.
Chọn mua aptomat chất lượng: Hãy chọn mua aptomat đến từ các thương hiệu nổi tiếng hoặc các nhà phân phối uy tín. Mua hàng trôi nổi không chỉ khiến hệ thống của bạn không được bảo vệ triệt để mà còn tiềm ẩn các nguy hiểm khi có sự cố điện xảy ra.

Etinco là nhà phân phối số 1 Việt Nam, chuyên các dòng aptomat chất lượng, đa dạng mẫu mã và chức năng đến từ các thương hiệu nổi tiếng thế giới như Schneider, LS, BTB Electric, Hyundai, Panasonic,... Chúng tôi cam kết sản phẩm chính hãng 100% với mức giá cạnh tranh nhất thị trường. Xem ngay bảng giá aptomat LS mới nhất từ Etinco

Tin tưởng sử dụng aptomat của chúng tôi, không chỉ hệ thống điện được bảo vệ toàn diện mà khách hàng còn được tối ưu lợi ích kinh tế với chính sách chiết khấu, bảo hành tốt nhất hiện nay.