Đảm nhận nhiệm vụ phân phối điện, đóng cắt và bảo vệ các thiết bị phụ tải, tủ điện hạ thế là tổ hợp thiết bị không thể thiếu của lưới điện hạ thế. Bài viết sau đây từ Etinco sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tủ điện hạ thế là gì, cũng như cấu tạo và cách phân loại tủ điện loại này.
Tủ điện hạ thế là gì?
Tủ điện hạ thế là loại tủ điện sử dụng trong mạng điện hạ thế với chức năng chính là điều hòa nguồn điện và bảo vệ hệ thống phụ tải (motor, máy nén, máy bơm, băng chuyền, cẩu trục và các thiết bị khác). Theo tiêu chuẩn phân loại nguồn điện của EVN, tủ điện hạ thế hoạt động ở cấp điện áp 0,4kV. Vì vậy, tất cả các nguồn điện từ lưới cao thế hay trung thế, khi muốn sử dụng cho tủ điện hạ thế bắt buộc phải được hạ áp tại các trạm hạ thế để thành nguồn chuẩn (1 pha 220V hoặc 3 pha 380V).
Vị trí lắp đặt lý tưởng của tủ điện loại này là ngay sau các trạm hạ thế. Do đó, tất cả các loại tủ điện dân dụng và công nghiệp sau trạm đều được xếp vào nhóm tủ điện hạ thế.
Cấu tạo tủ điện hạ thế
Một tủ điện hạ thế điển hình được cấu thành từ 2 thành phần chính là vỏ tủ và bảng điện bên trong.
Vỏ tủ
Vỏ tủ điện hạ thế được thiết kế theo khối hình vuông hoặc hình chữ nhật chắc chắn. Tùy vào mục đích sử dụng và yêu cầu riêng mà phần vỏ tủ có thể làm từ các vật liệu cao cấp khác nhau nhưng cơ bản, vỏ tủ điện hạ thế thường được tạo thành từ tôn sơn tĩnh điện hoặc mạ kẽm với độ dày tiêu chuẩn khoảng 2mm. Với các loại tủ lắp đặt ngoài trời, phần vỏ sẽ là các tấm kim loại composite có khả năng chống gỉ và chống oxy hóa tốt để chống chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Ngoài khung bảo vệ, phần vỏ tủ còn bao gồm cửa tủ, khóa và bản lề, giúp người vận hành thuận tiện hơn trong quá trình truy cập, giám sát và bảo trì các thiết bị, linh kiện bên trong.
Bảng điện
Đây là một trong những thành phần quan trọng nhất của tủ điện hạ thế, được dùng để bố trí, lắp đặt và cố định các thiết bị điện, linh kiện điện tử.
Bảng điện được chia thành các khoang, ngăn hoặc module riêng biệt để dễ dàng lắp đặt và bảo trì từng cụm thiết bị chuyên biệt, đồng thời hạn chế sự cố lan truyền giữa các thiết bị khác nhau.
Các thiết bị trong tủ điện hạ thế thường gồm:
- Thiết bị bảo vệ: Có thể là ACB, MCCB, MCB, RCBO… chịu trách nhiệm bảo vệ hệ thống và thiết bị trước các sự cố quá tải, ngắn mạch, rò rỉ điện.
- Thiết bị điều khiển: Rơ le, contactor, biến tần,... giúp điều khiển và điều chỉnh các thông số của hệ thống điện, đồng thời tự động đóng ngắt các mạch điện mang tải.
- Thiết bị đo lường: Đồng hồ đo, màn hình hiển thị, thuận tiện cho người vận hành theo dõi và giám sát các thông số điện áp, dòng điện, công suất trong hệ thống.
- Thiết bị giao tiếp: PLC, HMI, biến tần… cho khả năng điều khiển từ xa và thu thập dữ liệu.
- Linh kiện hỗ trợ: Nhóm nút bấm, nút dừng khẩn cấp, dây dẫn, thanh cái, đèn báo…
Ngoài ra, một số tủ điện hạ thế chuyên dụng sẽ được trang bị thêm nhóm thiết bị chuyên dụng như: tụ bù, cuộn kháng cho tủ tụ bù, bộ chuyển nguồn ATS cho tủ chuyển nguồn.
Etinco hiện cung cấp nhiều nhóm thiết bị phổ biến có trong tủ điện hạ thế như:
- Aptomat các dòng và contactor - relay đến từ thương hiệu LS, BTB Electric, Hyundai, Mitsubishi, Schneider, Panasonic.
- Biến tần của LS, Mitsubishi.
- Tụ bù - Cuộn kháng thuộc các thương hiệu uy tín như Nuintek, BTB Electric, Mikro, Epcos…
- Bộ chuyển nguồn ATS của BTB Electric, Osemco, Socomec, Vitzro, Kyungdong.
Tiên phong trong việc đem đến Trải nghiệm Thật cho khách hàng, tất cả các sản phẩm của chúng tôi đều được nhập khẩu chính hãng từ nhà sản xuất với mức giá, chiết khấu ưu đãi nhất thị trường. Ngoài ra, Etinco cũng là đơn vị phân phối thiết bị điện duy nhất ở Việt Nam cam kết HOÀN TIỀN 100% khi có lỗi từ sản phẩm. Quý khách hàng có nhu cầu chọn mua thiết bị điện phù hợp với tủ điện hạ thế, vui lòng liên hệ:
- Điện thoại: 0904 99 88 77
- Email: kd@etinco.vn
- VP Miền Bắc: 33 BT5, KĐT mới Pháp Vân – Tứ Hiệp, Yên Sở, Hà Nội
- VP Miền Nam: Số 19 Lý Văn Phức, Tân Định, TP Hồ Chí Minh
Vai trò và chức năng của tủ điện hạ thế
Tủ điện hạ thế đảm nhận các chức năng quan trọng như sau:
- Tiếp nhận và biến đổi điện áp từ nguồn cao thế/ trung thế thành điện hạ thế tiêu chuẩn, phù hợp với mạng điện 1 pha 220V hoặc mạng điện 3 pha 380V.
- Điều hòa, phân phối và kiểm soát điện năng đến các khu vực tiêu thụ khác nhau trong một hệ thống.
- Bảo vệ các thiết bị điện, linh kiện điện tử quan trọng bên trong tủ điện nhờ kết cấu kim loại chắc chắn, cấp độ bảo vệ IP cao (IP4x) và khả năng hoạt động tốt cả trong môi trường khắc nghiệt, đảm bảo đường truyền điện hoạt động ổn định và liên tục.
- Bảo vệ người dùng trước các sự cố điện hóa như quá tải, ngắn mạch với lớp vỏ tủ cách điện an toàn, bên trong tủ chứa nhiều nhóm thiết bị bảo vệ, điều khiển.
- Cung cấp bảng điều khiển, thiết bị đo lường giúp người vận hành dễ dàng giám sát và điều chỉnh các thông số dòng điện, điện áp, công suất của hệ thống.
Với vai trò như trên, tủ điện hạ thế xuất hiện phổ biến trong nhiều ứng dụng từ dân dụng đến công nghiệp. Bạn dễ dàng bắt gặp các loại tủ điện hạ thế trong hộ gia đình, chung cư, công trình dân dụng, nhà xưởng, khu công nghiệp, bến cảng, kho hàng, trung tâm thương mại, bệnh viện, trường học, siêu thị…
Các loại tủ điện hạ thế
Tủ điện hạ thế được chia thành 3 loại chính gồm: tủ điện phân phối, tủ điện điều khiển và tủ điện động lực.
Tủ điện phân phối
Đây là hệ thống tủ điện có chức năng phân phối và giám sát nguồn điện từ các nhà máy sản xuất điện, trạm biến áp đến các khu vực tiêu thụ điện.
- Tủ phân phối hạ thế tổng (MSB): Loại tủ này được lắp đặt sau các trạm biến áp hạ thế (từ 15kV xuống 380V) và trước tủ phân phối chính MDB để phân phối điện từ nguồn lưới hoặc máy phát điện đến các tủ chính và tải công suất lớn có trong hệ thống.
- Tủ phân phối chính (MDB): Nhận nguồn điện từ tủ MSB và phân bổ đến các phụ tải. Tủ MDB được lắp sau tủ tổng MSB và trước tủ nhánh DB.
- Tủ phân phối nhánh (DB): Điện từ tủ chính MDB sau khi qua tủ nhánh DB sẽ được phân chia phù hợp đến các hệ thống nhất định hoặc các tải tiêu thụ.
- Tủ chuyển nguồn ATS: Chịu trách nhiệm duy trì tính liên tục của nguồn điện trong hệ thống. Khi nguồn điện chính (thường là điện lưới) gặp sự cố, tủ ATS sẽ tự động chuyển sang nguồn dự phòng (máy phát). Ngược lại khi nguồn chính được phục hồi, tủ ATS sẽ tự động ngắt máy phát.
- Tủ bù công suất phản kháng: Bằng cách sử dụng tụ bù công suất phản kháng và cuộn kháng bảo vệ tụ bù (trường hợp chất lượng điện bị “ô nhiễm"), tủ loại này giúp cải thiện hệ số công suất, hạn chế phí phạt từ Điện lực.
Tủ điện điều khiển
- Tủ điều khiển động cơ (MCC): Chuyên dùng để điều khiển, giám sát và bảo vệ động cơ công suất lớn trong các hệ thống bơm nước, xử lý nước thải, HVAC, băng tải, cẩu trục.
- Tủ điều khiển chiếu sáng: Được lắp đặt phổ biến tại khu vực công cộng hoặc nhà xưởng, kho bãi, bến cảng, trung tâm thương mại… với đặc tính bật/tắt theo thời gian đã cài đặt hoặc bật/tắt xen kẽ các bóng điện để tiết kiệm điện năng.
- Tủ PCCC: Có khả năng tự động điều chỉnh các loại bơm chính, bơm bù áp lực và bơm xăng có trong hệ thống PCCC theo các tình huống cụ thể.
Tủ điện động lực
Đây là loại tủ điện chuyên dụng để cấp nguồn, điều khiển, đóng cắt và bảo vệ các phụ tải công suất lớn như động cơ, bơm quạt, máy nén, máy trộn… trong nhà máy, khu công nghiệp hoặc các công trình thương mại lớn.
Câu hỏi thường gặp về tủ điện hạ thế là gì?
Câu hỏi 1: Tất cả tủ điện lắp đặt trong lưới điện hạ thế được gọi là tủ điện hạ thế đúng không?
Trả lời: Đúng. Tất cả các loại tủ điện hoạt động ở mạng điện hạ thế đều được xếp vào nhóm tủ điện hạ thế.
Câu hỏi 2: Tủ điện dân dụng có phải tủ điện hạ thế không?
Trả lời: Có. Tủ điện dân dụng thuộc tủ điện hạ thế, hoạt động ở mạng điện 1 pha 220V là chủ yếu.
Câu hỏi 3: Tần suất kiểm tra, bảo trì tủ điện hạ thế tiêu chuẩn là bao lâu?
Trả lời: Tùy từng nhóm tủ điện hạ thế mà thời gian bảo trì tiêu chuẩn sẽ khác nhau. Thường nhóm tủ điện dân dụng chỉ cần kiểm tra 1 năm 1 lần. Tủ điện công nghiệp sẽ là 6 tháng/lần để đảm bảo tính ổn định của hệ thống. Tuy nhiên, loại tủ điện phục vụ các tải nặng hoặc lắp đặt trong môi trường có bụi bẩn và hóa chất nên rút ngắn thời gian bảo trì, bảo dưỡng xuống còn từ 3-6 tháng.
