Khởi động từ là một tổ hợp công tắc bằng điện từ, có chức năng khởi động động cơ điện có tải lớn một cách an toàn. Thực tế, khởi động từ thường bị nhầm lẫn về khái niệm với contactor. Vậy khởi động từ là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động, so sánh khởi động từ với contactor sẽ có trong bài viết dưới đây.
Khởi động từ là gì?
Khởi động từ hay bộ khởi động động cơ (magnetic starter – motor starter) là thiết bị được dùng để khởi động hoặc dừng động cơ một cách an toàn, bảo vệ động cơ khỏi tình trạng quá tải. Khi đóng dòng điện qua khởi động từ, dòng điện đi qua tiếp điểm để tới động cơ. Khi có sự cố, tiếp điểm bên trong tách ra để ngắt dòng điện.
Phân biệt khởi động từ và contactor
Contactor thường bị nhầm lẫn khái niệm với bộ khởi động từ. Trong khi thực tế, contactor là 1 trong 2 thành phần quan trọng cấu tạo nên khởi động từ. Cơ chế cho phép dòng điện chạy qua của contactor chính là cơ chế đóng ngắt mạch điện của khởi động từ.
Tác dụng chính của contactor là đóng ngắt mạch điện, không có chức năng bảo vệ trong trường hợp quá tải hay ngắn mạch. Ngược lại, vì khởi động từ có thêm bộ phận rơ le quá tải nên sẽ đảm nhận chức năng này. So về tính ứng dụng, khởi động từ đa chức năng hơn contactor.
Xem thêm: So sánh điểm giống và khác nhau giữa contactor và relay
Cấu tạo của khởi động từ
Khởi động từ bao gồm 2 thành phần chính là contactor và rơ le quá tải, ngoài ra còn có thành phần phụ là mạch điều khiển và mạch tự duy trì.
Contactor
|
Là thành phần quan trọng nhất của khởi động từ, tuy nhiên contactor lại thường xuyên bị nhầm lẫn về khái niệm với bộ thiết bị này. Contactor trong khởi động từ hoạt động theo nguyên lý điện từ, có cuộn dây nằm bên trong. Khi có dòng điện chạy qua cuộn dây, từ trường được sinh ra, hút tiếp điểm tạo thành mạch kín. Khi không có dòng điện, cuộn hút sẽ nhả tiếp điểm ra. Contactor cần kết hợp với rơ le nhiệt để ngắt điện khi phát hiện quá tải. |
 |
Rơ le quá tải
| Rơ le quá tải là thành phần bảo vệ của bộ khởi động từ với chức năng chính là theo dõi dòng điện của động cơ, phát hiện quá tải và ngắt mạch. Có 2 loại rơ le dùng cho khởi động từ là rơ le nhiệt và rơ le điện tử. |  |
Mạch điều khiển và mạch tự duy trì
|
Mạch điều khiển của bộ khởi động từ có 2 nút nhấn: nút khởi động động cơ và nút dừng động cơ. Nút khởi động là công tắc tạm thời, chỉ đóng mạch để khởi động động cơ khi được nhấn nút. Nút dừng là dạng công tắc thường đóng, khi nhấn sẽ làm dừng động cơ. Khi nhấn nút khởi động cho bộ khởi động từ, động cơ không nhận được nguồn điện trực tiếp. Thay vào đó, contactor được cấp điện và sau đó cấp điện cho động cơ, tạo ra mạch tự duy trì. Cơ chế này giúp động cơ tiếp tục chạy sau khi nhả nút khởi động. |
 |
Nguyên lý hoạt động của khởi động từ
Về cơ bản, khởi động từ bao gồm contactor và relay. Contactor trong khởi động từ cho phép bật hoặc tắt dòng điện đến động cơ. Relay quá tải cung cấp khả năng bảo vệ cho mạch điện.
- Khi nhấn nút khởi động, động cơ chưa được cấp điện ngay. Nam châm điện trong contactor của khởi động từ sẽ được cấp điện, tạo ra từ trường giúp đóng các tiếp điểm cung cấp điện đến động cơ.
- Khi dòng điện bị quá tải, relay quá tải sẽ ngắt dòng điện điều khiển đến contactor, nam châm điện của contactor bị mất năng lượng và trở về trạng thái ban đầu, dòng điện đến động cơ được ngắt và động cơ được an toàn.
- Khi có điện trở lại, động cơ sẽ không hoạt động cho đến khi khởi động từ được bật lại. Điều này là vô cùng quan trọng bởi việc máy tự khởi động lại có thể gây ra tình trạng nguy hiểm.
Ứng dụng của khởi động từ
Khởi động từ thường được sử dụng cho máy móc công nghiệp có công suất 5HP (3.7kW) trở lên. Một số ứng dụng của khởi động từ hiện nay:
- Điều khiển thiết bị điện công nghiệp như máy cắt, máy khoan, máy tiện, tay robot, băng tải, máy bơm,,…
- Điều khiển máy cưa, máy phay, máy mài,.. trong chế biến gỗ.
- Sử dụng cho hệ thống HVAC (hệ thống điều hòa không khí) quản lý máy nén và quạt thông gió.
Đọc thêm: Hướng dẫn đấu khởi động từ 3 pha và 1 pha chi tiết
Mua các thiết bị chính hãng cho bộ khởi động từ tại Etinco
Là đơn vị nhập khẩu và phân phối thiết bị điện uy tín trên thị trường hiện nay, Etinco cung cấp các thiết bị cho bộ khởi động từ gồm contactor và rơ le nhiệt đến từ những thương hiệu quốc tế uy tín như: BTB Electric, LS Electric, Hyundai Electric… Trong đó, 2 dải sản phẩm contactor và rơ le nhiệt của BTB Electric hiện đang rất được khách hàng tin dùng.
| Contactor BTB Electric có cấu trúc được tối ưu hóa để tương thích với các contactor điều khiển công nghiệp khác. Thiết bị được làm từ vật liệu có khả năng chịu được nhiệt độ bất thường tốt với hệ thống dập hồ quang được tối ưu hóa để tăng tuổi thọ sản phẩm, đồng thời đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế cao nhất về kỹ thuật điện nên tuyệt đối an toàn. |  |
| Trong khi đó, Rơ le nhiệt BTB Electric dễ dàng điều chỉnh dòng điện và nhận biết trực quan trạng thái hoạt động, có tính ứng dụng rộng rãi trong điện sinh hoạt và công nghiệp. |  |
Tham khảo thêm các dòng sản phẩm contactor LS và rơ le nhiệt LS
Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn chi tiết về các thành phần của bộ khởi động từ đến từ thương hiệu BTB Electric hoặc các thương hiệu khác, liên hệ ngay với chúng tôi.
Thông tin liên hệ mua hàng:
- Gọi ngay: 0904 99 88 77
- Email: kd@etinco.vn
- VP Miền Bắc: 33 BT5, KĐT mới Pháp Vân – Tứ Hiệp, Yên Sở, Hà Nội
- VP Miền Nam: Số 19 Lý Văn Phức, Tân Định, TP Hồ Chí Minh
