Cháy dây điện là một trong những nguyên nhân hàng đầu của các vụ cháy nổ điện, có thể gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Để chủ động ứng phó trước tình huống này, bạn có thể theo dõi các nguyên nhân và hướng xử lý trong trường hợp dây điện bị cháy qua bài viết sau của chúng tôi.
Cháy dây điện là gì?
Cháy dây điện là hiện tượng dây dẫn điện phát nóng quá mức dẫn đến bốc cháy, thường xảy ra khi gặp các sự cố điện như quá tải, chập mạch khiến bề mặt vỏ bọc nóng lên bất thường. Khi nhiệt độ bề mặt dây dẫn điện vượt quá nhiệt độ tiêu chuẩn (60 độ với dây PVC và 80 độ với dây XLPE), lớp vỏ cách điện sẽ bị nóng chảy, dây pha - dây trung tính chạm vào nhau phát tia lửa điện và gây cháy lan sang vật liệu xung quanh.
Cháy dây điện là sự cố nguy hiểm khi có thể để lại nhiều hậu quả như:
- Hư hỏng hệ thống điện: Cháy dây điện có khả năng phá hủy nhanh chóng toàn bộ hệ thống dây dẫn cũng như các thiết bị điện trên cùng đường dây.
- Thiệt hại tài sản: Một số loại dây điện không có khả năng chống cháy lan, khi gặp các vật dụng dễ bắt lửa như rèm, thảm, đồ gỗ rất dễ gây ra hỏa hoạn, thiệt hại lớn về tài sản, nhà cửa.
- Nguy hiểm cho con người: Cháy dây điện diện rộng thường dễ phát nổ, chưa kể, vỏ bọc dây điện đa phần đều tạo khói đen và khí độc khi cháy nên có thể gây ngạt khói, bỏng điện, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng con người.
Nguyên nhân gây ra cháy dây điện
Có nhiều nguyên nhân gây ra cháy dây điện, đôi khi chỉ cần một sự cố điện nhỏ như hở dây điện nếu không được xử lý kịp thời đều tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ điện.
- Quá tải điện: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra cháy dây điện. Khi bạn sử dụng quá nhiều thiết bị công suất lớn cùng lúc, trên cùng 1 đường dây, cường độ dòng điện lớn vượt quá khả năng chịu tải của dây điện, khiến bề mặt dây dẫn nóng chảy, lõi dẫn tiếp xúc không đúng cách sẽ phát tia lửa điện gây cháy.
- Đoản mạch: Hiện tượng này xảy ra khiến dây điện phải chịu một dòng điện lớn đột ngột, có thể gây cháy dây điện tức thời.
- Mối nối không đảm bảo: Khi mối nối không được đấu nối, siết chặt đúng cách, điện trở tại mối nối sẽ tăng cao, phát nhiệt cục bộ và có thể gây cháy tại điểm nối.
- Dây điện lão hóa, kém chất lượng: Dây điện đã sử dụng lâu ngày hoặc mua trôi nổi trên thị trường đều không đáp ứng được tiêu chuẩn về khả năng cách điện và dẫn điện, rất dễ nứt, giòn, chập cháy.
- Ổ cắm, phích cắm không tương thích: 2 thiết bị này nếu không đồng bộ được với nhau có thể tạo ra điểm tiếp xúc hở, không ổn định, dễ gây chập điện cục bộ.
- Tác động từ bên ngoài: Hệ thống điện khi không được trang bị thiết bị chống sét lan truyền, ngay lập tức có thể cháy nổ khi bị sét đánh trực tiếp. Hoặc dây điện khi bị chuột cắn, vật sắc nhọn cứa rách nếu không kịp thời phát hiện cũng có nguy cơ gây chập dây điện.
Cách xử lý an toàn khi cháy dây điện
Cháy dây điện là tình trạng nghiêm trọng so với chập dây điện nên cần bình tĩnh xử lý đúng cách theo các bước:
- Bước 1: Đóng aptomat tổng để ngắt nguồn điện ngay lập tức.
- Bước 2: Dập lửa an toàn và cách ly toàn bộ vật liệu dễ cháy. Nếu cháy nhỏ, bạn có thể dùng cát, vải ẩm hoặc bình chữa cháy để dập lửa điện. Tuyệt đối không được dùng nước. Khi đã khống chế được đám cháy, hãy chờ nhiệt tại khu vực cháy giảm mới tiến hành kiểm tra và sửa chữa đường dây.
- Bước 3: Trường hợp đám cháy lan nhanh kèm phát nổ, lập tức gọi cứu hỏa. Tuyệt đối không tự ý khắc phục sự cố trong tình huống này.
- Bước 4: Sơ tán mọi người nhanh chóng ra khỏi khu vực nguy hiểm và chờ sự trợ giúp từ đội cứu hộ.
Lưu ý: Cháy dây điện diện rộng thường đi kèm khói đen, khí độc, thậm chí là phát nổ, có thể gây ngạt khói, bỏng điện nên tuyệt đối không được tự ý xử lý trong trường hợp nguy hiểm như vậy.
Biện pháp phòng ngừa cháy dây điện
- Sử dụng dây dẫn điện chất lượng và có tiết diện phù hợp với tổng công suất thiết bị. Ưu tiên dùng dây chống cháy cho đường dây điện quan trọng. Không tận dụng dây điện đã cũ để đi đường dây chính.
- Lắp đặt đường dây điện ở khu vực khô ráo, thoáng đãng, tránh xa vật liệu dễ cháy hoặc nguồn nhiệt.
- Phân bổ thiết bị điện trong hệ thống hợp lý, không cắm quá nhiều thiết bị vào cùng một ổ cắm, tại một thời điểm.
- Các mối nối cần được đấu nối đúng kỹ thuật và bọc băng keo cách điện đúng tiêu chuẩn.
- Trang bị aptomat tự động bảo vệ trước sự cố cho hệ thống điện.
- Không đặt thiết bị dễ sinh nhiệt như bàn là, bếp điện gần khu vực dễ bắt lửa.
- Không dùng bóng đèn để ủ ấm hay sấy quần áo.
- Định kỳ kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống điện để kịp thời phát hiện các dấu hiệu hư hỏng, chập điện.
Câu hỏi thường gặp về cháy dây điện
Câu hỏi 1: Làm thế nào để phát hiện dây điện sắp cháy?
Trả lời: Nếu bạn phát hiện được một vài dấu hiệu cảnh báo sớm dưới đây, có thể kịp thời xử lý sự cố dây điện trước khi phát triển thành đám cháy:
- Dây hoặc ổ cắm xuất hiện mùi khét, mùi nhựa cháy.
- Ổ cắm, phích cắm nóng lên bất thường.
- Đèn trong nhà nhấp nháy liên tục.
- Có tiếng nổ nhỏ phát ra từ ổ cắm, aptomat.
- Xuất hiện tia lửa điện tại ổ cắm, phích cắm.
Câu hỏi 2: Nguyên nhân chính gây ra cháy dây điện là gì?
Trả lời: Cháy dây điện xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là quá tải điện khiến dây điện nóng lên nhanh chóng, dẫn đến bốc cháy.
Một lần nữa Etinco khuyến cáo, cháy dây điện là sự cố cháy nổ điện có tính nghiêm trọng. Vì vậy bạn không nên tự ý xử lý tại nhà mà hãy liên hệ đội cứu hộ/ kỹ sư điện chuyên nghiệp để được hỗ trợ kịp thời.
Các kiến thức khác liên quan đến dây cáp điện, bạn có thể tìm hiểu thêm tại: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/kien-thuc-day-cap-dien/
