Cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi được sử dụng cho một số trường hợp đặc thù với tiêu chuẩn cao nên cần đảm bảo tính kỹ thuật và an toàn trong quá trình đấu nối. Nếu đủ tự tin về kiến thức điện, bạn có thể tìm hiểu và thực hiện đấu nối 2 loại dây này theo hướng dẫn trong bài viết dưới đây của chúng tôi.
Khi nào cần nối dây điện 4 lõi với 2 lõi
Tìm hiểu về dây điện 4 lõi, 2 lõi
Dây điện 4 lõi thường được sử dụng trong các trạm cao áp hoặc hệ thống điện 3 pha 4 lõi để phục vụ cho các thiết bị công suất lớn. Loại dây này có cấu tạo 4 lõi dẫn điện, tương ứng là 3 dây pha và 1 dây trung tính có nhiệm vụ bảo vệ chạm đất hoặc loại bỏ từ trường khi dòng điện bị mất cân bằng.
Dây điện 4 lõi được mã hóa màu sắc các dây như sau:
- Pha 1: Màu đỏ hoặc nâu
- Pha 2: Màu trắng hoặc vàng
- Pha 3: Màu xanh dương
- Dây trung tính: Màu đen.
Trong khi đó, dây điện 2 lõi là loại dây điện dân dụng phổ biến nhất hiện nay với phần lõi dẫn gồm 1 dây pha - thường được quy ước màu nâu/đỏ và 1 dây trung tính - thường có màu xanh dương/đen.
Khi nào cần nối dây điện 4 lõi với 2 lõi
Cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi thường được áp dụng trong trường hợp cần chuyển đổi hệ thống hoặc thay thế đường dây. Cụ thể:
- Chuyển đổi hệ thống điện: Khi cần kết nối hệ thống điện 3 pha với thiết bị hoặc hệ thống 1 pha (chỉ dùng dây 2 lõi), bạn sẽ cần dùng 1 dây pha và 1 dây trung tính từ dây điện 4 lõi để kết nối với dây điện 2 lõi.
- Mở rộng/ thay thế đường dây điện: Trường hợp bạn có nhu cầu mở rộng hoặc thay thế đường dây điện 2 lõi mà đang có sẵn dây điện 4 lõi, cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi rất khả thi.
- Gia tăng khả năng tải dòng: Trường hợp đặc biệt khi có yêu cầu tăng khả năng chịu tải của dây điện 2 lõi, ngoài biện pháp thay thế bằng dây dẫn mới có tiết diện lớn hơn, bạn cũng có thể chập 2 dây pha của dây 4 lõi và kết nối dây pha của dây 2 lõi để tăng tiết diện dây điện. Tuy nhiên, trường hợp này cần có sự can thiệp của các thợ điện chuyên nghiệp.
Yêu cầu về cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi
Do có sự chênh lệch về số lượng lõi dẫn giữa dây 4 lõi và 2 lõi nên cách đấu nối 2 loại dây này cần đảm bảo các yêu cầu sau.
Yêu cầu an toàn
- Ngắt nguồn điện: Đây là yêu cầu quan trọng nhất trong bất kỳ quy trình sửa chữa, thi công, lắp đặt hệ thống điện nào. Đảm bảo cầu dao tổng hoặc aptomat nhánh đã được ngắt trước khi tiến hành đấu nối dây điện.
- Sử dụng dụng cụ bảo hộ đạt chuẩn: Trang bị đầy đủ dụng cụ cách điện đúng tiêu chuẩn và luôn sử dụng trong quá trình đấu nối dây điện.
- Loại bỏ dây điện cũ, hỏng: Không dùng dây điện đã bị oxy hóa, mài mòn, trầy xước để hạn chế nguy cơ rò rỉ điện, cháy nổ.
Yêu cầu kỹ thuật
- Chọn dây dẫn phù hợp: 2 loại dây dẫn cần có tiết diện tương đồng và phù hợp với tải dòng/ công suất thiết bị.
- Xác định đúng chức năng lõi dẫn: Cần phân định rõ dây pha và dây trung tính của cả 2 dây. Việc đấu nối nhầm dây pha với dây trung tính có thể gây chập cháy, hư hỏng thiết bị.
- Siết chặt mối nối: Mối nối phải được đảm bảo về độ chắc chắn, không bị lỏng lẻo trong quá trình co kéo.
- Khả năng dẫn điện tốt: Các mối nối phải có điện trở tiếp xúc thấp nhất để tránh phát nhiệt và sụt áp đường dây.
- Cách điện an toàn: Đảm bảo các mối nối phải được bọc cách điện tuyệt đối. Lớp cách điện phải có khả năng bảo vệ tương đương với lớp vỏ ban đầu của dây dẫn điện.
- Tính thẩm mỹ: Mối nối cần được cắt gọn sạch sẽ, quấn cách điện tỉ mỉ để duy trì tính thẩm mỹ cho công trình và thuận tiện cho quy trình bảo trì hệ thống.
Yêu cầu trong quá trình thực hiện
- Tuốt vỏ đúng kỹ thuật: Chỉ cần tuốt 1 đoạn vỏ bọc đúng tiêu chuẩn, tránh làm đứt hoặc xước các lõi đồng bên trong.
- Đấu nối đúng cách: Quá trình đấu nối cần tuân thủ đúng kỹ thuật theo từng mối nối dây điện. Đảm bảo các mối nối tạo thành một đường liên kết hoàn chỉnh.
- Bọc kín phần lõi dẫn: Sau khi nối dây và bọc cách điện, cần kiểm tra kỹ lưỡng để xác định phần lõi không bị lộ ra ngoài.
Cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi đơn giản
Dưới đây là quy trình nối dây điện 4 lõi với 2 lõi đơn giản và an toàn nhất.
Chuẩn bị dụng cụ cần thiết
- Kìm cắt hoặc dao
- Băng dính cách điện
- Bút thử điện hoặc đồng hồ vạn năng
- Găng tay cách điện
Quy trình đấu nối
Bước 1: Ngắt nguồn điện
Đây là bước quan trọng nhất trước khi tiến hành việc đấu nối dây điện. Đảm bảo cầu dao tổng hoặc aptomat đã được ngắt đúng cách.
Bước 2: Chuẩn bị dây nối
- Tuốt vỏ cách điện: Dùng kìm hoặc dao tuốt bỏ 1 khoảng 5-7cm lớp vỏ bên ngoài của mỗi loại dây điện. Tiếp tục tuốt 1 đoạn 1-1.5cm trên lớp cách điện của từng lõi dẫn.
- Xoắn lõi đồng: Trường hợp dây điện có nhiều sợi nhỏ, nên xoắn chặt các sợi này thành 1 lõi duy nhất để thuận tiện cho việc đấu nối.
Bước 3: Kết nối dây tương ứng
Cần xác định rõ chức năng của từng lõi dây theo màu sắc đã được mã hóa. Thông thường dây 4 lõi sẽ có 3 dây pha, 1 dây trung tính. Dây 2 lõi có 1 dây pha và 1 dây trung tính.
Việc đấu nối dây 4 lõi với 2 lõi có 2 cách phổ biến.
- Nối trực tiếp: Lấy 1 dây pha, 1 dây trung tính của dây điện 4 lõi kết nối với dây tương ứng của dây 2 lõi. 2 lõi còn lại của dây 4 lõi sẽ bỏ trống nhưng cần được bóc cách điện để tránh 2 lõi này chạm vào nhau, dễ gây chập mạch.
- Nối chập pha: Chập 2 dây pha của dây 4 lõi thành 1 lõi pha có tiết diện lớn hơn rồi nối với dây pha của dây 2 lõi. Đồng thời kết nối dây trung tính của 2 loại dây này. Dây pha còn lại của dây điện 4 lõi không sử dụng, nên dùng băng keo cách điện bọc lại để đảm bảo an toàn.
Bước 4: Cách điện mối nối
Dùng băng keo cách điện đạt chuẩn hoặc ống co nhiệt để cách điện mối nối. Nên quấn nhiều lớp để tăng khả năng cách điện cho phần mối nối.
Câu hỏi thường gặp về cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi
Câu hỏi 1: Về cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi, có cần sử dụng hết các lõi của dây 4 lõi không?
Trả lời: Không. Cách đấu nối phổ biến nhất là dùng 1 dây pha và 1 dây trung tính của dây 4 lõi để đấu nối với 2 dây tương ứng của dây điện 2 lõi. Ngay cả khi chập pha, dây điện 4 lõi cũng sẽ bỏ trống 1 dây pha còn lại.
Câu hỏi 2: Làm thế nào để tăng khả năng chịu tải của dây điện 2 lõi?
Trả lời: Bạn có thể tăng khả năng chịu tải của dây điện 2 lõi bằng cách nối chập pha dây điện 4 lõi như đã hướng dẫn ở trên. Phương pháp này giúp tăng tiết diện lõi dẫn, từ đó tăng khả năng cho dòng điện lớn hơn đi qua của dây điện 2 lõi.
Về lý thuyết, cách nối dây điện 4 lõi với 2 lõi khá đơn giản. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo bạn không nên tự thực hiện cách đấu nối này tại nhà do hệ thống điện dân dụng ở Việt Nam hiện tại không cần thiết phải sử dụng dây điện 4 lõi. Trường hợp cần phải nối 2 loại dây điện này cũng nên liên hệ sự trợ giúp của thợ điện chuyên nghiệp để đảm bảo các lõi dẫn không bị đấu nối nhầm hay việc bọc cách điện lõi dẫn để trống chưa đạt tiêu chuẩn.
