ELCB: Cấu tạo, chức năng và nguyên lý hoạt động

Trong cuộc sống hiện đại, an toàn điện luôn là ưu tiên hàng đầu. Một trong những thiết bị bảo vệ an toàn điện giúp con người thoát khỏi nguy cơ điện giật chính là ELCB. Vậy ELCB là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của ELCB ra sao? Bài viết ngày hôm nay sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thiết bị quan trọng này.

Nội dung chính

Khái niệm aptomat ELCB

ELCB là bộ ngắt mạch rò rỉ đất hay aptomat chống giật dạng khối được thiết kế để bảo vệ con người khỏi nguy cơ điện giật và ngăn ngừa các sự cố điện do dòng rò. ELCB sở hữu đặc điểm và chức năng tương tự một rơ le bảo vệ chạm đất với khả năng đo được dòng điện khi rò rỉ đất cũng như đánh giá mức độ nguy hiểm và ngắt điện trong trường hợp dòng điện vượt qua giới hạn.

ELCB chống giật ra đời là sự kết hợp giữa RCCB với khả năng phát hiện dòng rò và MCCB với khả năng chống quá tải. Vì vậy mà khi lắp ELCB sẽ tăng độ an toàn, tránh nguy cơ bị giật điện, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết mưa ẩm.

Cấu tạo aptomat chống rò ELCB

ELCB có cấu tạo gồm các thành phần sau:

Buồng hồ quang: Được tạo thành bởi nhiều lớp thép thành ngăn giúp việc dập tắt hồ quang tốt hơn.
Tiếp điểm bên trong: Gồm tiếp điểm chính, tiếp điểm phụ.
Kim loại nhiệt đóng ngắt: Gồm 2 thanh kim loại được làm từ chất liệu khác nhau. Khi dòng điện áp cao, hai thanh kim loại sẽ bị vênh dẫn đến hở mạch (đóng cắt) giúp đảm bảo an toàn.
Tay cầm đóng ngắt: Có hai loại là tay cầm bằng tay hoặc tay cầm bằng cơ điện.
Mạch điện hay bộ cảm biến dòng rò: Có tác dụng giúp ELCB kiểm tra được độ rò của dòng điện có vượt quá ngưỡng định mức cho phép không.

Chức năng của ELCB

ELCB có chức năng bảo vệ chống điện giật. Khi có dòng điện rò rỉ xuống đất, ELCB sẽ phát hiện và ngắt mạch điện ngay lập tức, ngăn ngừa nguy cơ điện giật cho người sử dụng. Bên cạnh đó, dòng CB chống giật này còn có chức năng bảo vệ chống cháy nổ. Dòng điện quá tải có thể gây ra hiện tượng quá nhiệt và dẫn đến cháy nổ. ELCB giúp ngăn chặn tình trạng này bằng cách ngắt mạch điện.

Nguyên lý hoạt động của ELCB

Hiện nay, ELCB được chia thành hai phiên bản là ELCB điện áp và ELCB dòng điện. ELCB điện áp là phiên bản ELCB cũ và ELCB dòng điện là phiên bản hiện đại hơn sở hữu các tính năng tương tự như RCBO hay RCCB.

Nguyên lý hoạt động của ELCB dòng điện

Nguyên lý làm việc của ELCB dòng điện dựa trên phát hiện sự chênh lệch dòng điện đi và về ở phía tải. ELCB có cấu tạo bên trong là lõi từ hình xuyến xuyên hai dây dẫn gồm dây pha và dây trung tính. Còn phần dây điện cảm ứng sẽ được quấn quanh lõi từ để đo sự chênh lệch.

Khi xuất hiện sự cố rò rỉ đất ELCB dòng điện sẽ phát sinh dòng dư. Trường hợp dòng dư vượt quá giới hạn thiết kế, rơ le điện từ trong ELCB sẽ tự động ngắt nguồn điện đi qua để tránh ảnh hưởng tới các thiết bị điện gây nguy hiểm cho người sử dụng.

Nguyên lý hoạt động của ELCB điện áp

Nguyên lý hoạt động của ELCB điện áp tương đối đơn giản. Một đầu của cuộn dây rơ le sẽ nối tới thân kim loại của thiết bị đấu nối đầu còn lại nối trực tiếp với dây nối đất. Nếu xuất hiện sự chênh lệch điện áp giữa dây nối đất và cực của cuộn dây nối với thân kim loại thì dòng điện chênh lệch sẽ chạy qua cuộn dây rơ le của ELCB. Trường hợp điện áp dòng điện khi vượt quá giới hạn cho phép sẽ kích hoạt rơ le ngắt mạch để bảo vệ con người và thiết bị khỏi nguy cơ giật điện hoặc cháy nổ.

Các thương hiệu ELCB nổi tiếng

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều thương hiệu ELCB uy tín và được người tiêu dùng tin tưởng. Dưới đây là một số thương hiệu ELCB nổi bật:

ELCB Schneider: Là một trong những nhà sản xuất thiết bị điện hàng đầu thế giới, cung cấp nhiều loại ELCB với chất lượng và độ tin cậy cao. Các sản phẩm của Schneider Electric được đánh giá cao về độ bền và khả năng bảo vệ.
ELCB LS: Là thương hiệu điện chất lượng cao từ Hàn Quốc, có đa dạng dòng ELCB cho điện công nghiệp và dân dụng.
ELCB ABB: Thương hiệu chuyên về các giải pháp điện và tự động hóa, cung cấp các sản phẩm ELCB chất lượng cao, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn quốc tế.
ELCB Mitsubishi: Thương hiệu điện tử hàng đầu của Nhật Bản. Các sản phẩm ELCB của Mitsubishi Electric được biết đến với độ chính xác và độ tin cậy cao.

Nếu bạn có nhu cầu sở hữu bất kỳ thương hiệu ELCB nào có thể liên hệ ngay với Etinco theo số hotline 0939 66 44 22. Etinco là nhà nhập khẩu & phân phối thiết bị điện chính hãng với mức giá cạnh tranh nhất thị trường hiện nay.

So sánh ELCB và các aptomat chống rò khác

ELCB là một trong những thiết bị chống rò điện phổ biến tuy nhiên không phải là lựa chọn duy nhất. Dưới đây là bảng so sánh ELCB và các aptomat chống rò khác như RCCB và RCBO để bạn đưa ra quyết định phù hợp:

Đặc điểm	ELCB	RCCB	RCBO
Ngoại hình	Hình dáng khá giống MCCB nhưng có thêm nút test.	Hình dáng khá giống RCBO nhưng chỉ có 1 cần gạt.	Hình dáng khá giống MCB nhưng có thêm 1 nút TEST.
Nguyên lý hoạt động	Phát hiện dòng điện rò rỉ xuống đất để so sánh dòng điện đi và về.	Phát hiện sự chênh lệch giữa hai dòng điện giữa dây pha và dây trung tính.	Kết hợp chức năng của RCCB và MCB, phát hiện cả dòng rò, quá tải và ngắn mạch.
Bảo vệ	Chống điện giật do rò rỉ điện, có thể bảo vệ quá tải và ngắn mạch.	Chống điện giật do dòng rò.	Bảo vệ toàn diện: chống điện giật, quá tải và ngắn mạch.
Độ nhạy	Tương đối	Cao	Cao
Điện áp hoạt động	220V/230V (1 pha) hoặc 380V/400V (3 pha).	220V/230V (1 pha) hoặc 380V/400V (3 pha).	220V/230V (1 pha) hoặc 380V/400V (3 pha).
Số cực	1P+N, 3P+N	1P+N, 3P+N	1P+N, 3P+N
Loại dòng rò phát hiện	Dòng rò xuống đất	Dòng rò xoay chiều	Dòng rò xoay chiều
Vị trí lắp đặt trong mạng điện	Lắp đặt ở đầu nguồn điện, sau cầu dao tổng hoặc sau công tơ điện	Lắp đặt ở sau aptomat tổng trong hệ thống điện.	Lắp đặt ở đầu nguồn điện hoặc thay thế cho MCB/MCCB ở các mạch điện.
Ứng dụng	Hệ thống có nối đất tốt.	Bảo vệ chống điện giật trong nhiều hệ thống.	Bảo vệ toàn diện cho các mạch điện khi sử dụng.

Xem chi tiết các bài so sánh tại:

Hướng dẫn lắp đặt ELCB

Việc lắp đặt ELCB cần được thực hiện cẩn thận và đúng kỹ thuật để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách lắp đặt ELCB bạn có thể tham khảo:

Bước 1 – Chuẩn bị: Ngắt nguồn điện, kiểm tra ELCB để đảm bảo phù hợp với hệ thống điện và nhu cầu sử dụng. Lựa chọn ELCB có dòng điện định mức của ELCB phải lớn hơn hoặc bằng dòng điện tối đa mà mạch điện sẽ tiêu thụ để đảm bảo ELCB không bị quá tải và hoạt động ổn định. Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết như tua vít, kìm, bút thử điện,…
Bước 2 – Chọn nơi lắp đặt: ELCB thường được lắp đặt ở đầu nguồn điện chính hoặc trong tủ điện. Chọn vị trí khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt và bụi bẩn.
Bước 3 – Ngắt nguồn điện tổng/nhánh: Đảm bảo nguồn điện dẫn tới khu vực lắp đặt ELCB đã được ngắt. Sử dụng bút thử điện để kiểm tra.
Bước 4 – Đấu dây: Bắt vít ELCB vào vị trí tường lắp đặt và tiến hành đấu dây theo đúng sơ đồ mạch điện đảm bảo các mối nối chắc chắn, không bị lỏng lẻo. Xác định dây pha, dây trung tính và dây nối đất sau đó nối dây pha vào cực L, dây trung tính vào cực N và dây nối đất vào cọc nối đất của ELCB.
Bước 5 – Kiểm tra: Sau khi đấu dây xong, kiểm tra lại toàn bộ các mối nối. Bật nguồn điện và dùng bút thử điện để kiểm tra xem ELCB có hoạt động bình thường hay không.

Những câu hỏi về CB chống giật ELCB

Tại sao cần sử dụng ELCB?

Sử dụng ELCB giúp bảo vệ con người khỏi nguy cơ điện giật, ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ do dòng điện rò rỉ và bảo vệ thiết bị điện khỏi hư hỏng.

Tác dụng của nút test trên ELCB?

Nút “Test” trên ELCB có tác dụng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn điện. Chức năng chính của ELCB là kiểm tra xem ELCB có hoạt động bình thường hay không.

Làm thế nào để chọn ELCB phù hợp?

Để chọn ELCB phù hợp nên dựa vào dòng điện định mức, dòng điện rò định mức, điện áp định mức và số cực của hệ thống điện. Bên cạnh đó nên chọn ELCB từ các thương hiệu uy tín và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn.

ELCB có bảo vệ ngắn mạch không?

Đa số các dòng ELCB không bảo vệ ngắn mạch. Có một số thương hiệu sản xuất ELCB bảo vệ ngắn mạch là BTB Electric, LS Electric, Schneider.

Trên đây là toàn bộ thông tin giải đáp về ELCB hy vọng giúp bạn hiểu rõ hơn về thiết bị điện này và sử dụng hiệu quả. Bạn có thể tìm đọc thêm các bài viết về các dòng aptomat khác tại: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/kien-thuc-cb/