Hướng dẫn chi tiết chọn aptomat tổng cho hộ gia đình

Việc chọn aptomat tổng (CB tổng) phù hợp là yếu tố then chốt để bảo vệ an toàn điện cho cả hệ thống trong gia đình. Bài viết dưới đây Etinco sẽ hướng dẫn chi tiết cách chọn aptomat tổng, giúp đảm bảo an toàn, tiết kiệm chi phí và tối ưu hiệu quả.

Nội dung chính

Công thức tính công suất chọn aptomat

Công suất aptomat phải lớn hơn tổng công suất các thiết bị điện sử dụng là nguyên tắc cơ bản để tính chọn aptomat. Bạn có thể áp dụng công thức dưới đây để tính dòng điện của các thiết bị:

Trong đó:

I: Cường độ dòng điện (A)
P: Tổng công suất tiêu thụ (W)
U: điện áp (V), thường là 220V cho điện gia đình
cosφ: hệ số công suất, thường lấy trung bình là 0.8 cho điện dân dụng

Lưu ý, trong thực tế khi khởi động, các thiết bị điện sẽ cần dòng điện cao hơn so với lúc vận hành ổn định. Vì vậy, ngoài dòng điện tính toán (ITT), bạn cần tính thêm dòng khởi động (ITK) để chọn aptomat có dòng chịu tải lớn hơn nhằm hạn chế sự cố quá tải.

Ví dụ minh họa

Giả sử tổng công suất các thiết bị trong gia đình như sau:

Quạt trần: 70W → ITK ≈ 0,6A
Bóng đèn: 60W → ITK ≈ 0,5A
Tivi 32 inch: 69W → ITK ≈ 0,6A
Điều hòa: 2637W → ITK ≈ 22,5A
Sạc điện thoại: 25W → ITK ≈ 0,2A
Tổng cường độ dòng điện: 24,4A

Dựa vào tổng cường độ dòng điện, bạn nên lựa chọn aptomat có dòng định mức khoảng 25A hoặc 32A để vận hành an toàn.

Ngoài việc tính dòng điện tiêu thụ, cần tuân thủ quy tắc: Ib < In < Iz

Trong đó:

Ib: Dòng điện tính toán tổng của thiết bị sử dụng.
In: Dòng điện định mức của aptomat.
Iz: Dòng điện tối đa cho phép của dây dẫn.

Nếu aptomat có dòng định mức (In) cao hơn khả năng chịu tải của dây dẫn (Iz), khi dòng điện tăng cao sẽ làm nóng dây mà aptomat không kịp ngắt, dễ dẫn tới hư hại hoặc nguy cơ cháy nổ. Vì vậy, lựa chọn aptomat cần đảm bảo đồng bộ với kích thước và khả năng chịu tải của dây dẫn để bảo vệ toàn bộ hệ thống điện.

Chi tiết cách tính chọn aptomat xem tại: Chi tiết bảng chọn aptomat theo công suất điện quy đổi

Gợi ý sơ đồ aptomat trong mạng điện gia đình

Việc xây dựng sơ đồ mạng điện trong gia đình có phân chia theo từng khu vực chức năng, mục đích chính là khi xảy ra sự cố điện ở một khu vực nhất định, chỉ aptomat nhánh tại khu vực đó sẽ bị ngắt, trong khi các khu vực khác vẫn hoạt động bình thường. Điều này không chỉ giúp hạn chế tối đa rủi ro lan truyền mà còn giảm thiểu gián đoạn sinh hoạt trong gia đình.

Sơ đồ aptomat cho gia đình có 4 – 5 người

Với những hộ gia đình trẻ từ 4 đến 5 thành viên, nhu cầu sử dụng điện ở mức cơ bản, một sơ đồ mạng điện tiêu chuẩn sẽ bao gồm:

Aptomat tổng là MCB 2P 63A, kết hợp với RCBO 2P hoặc RCCB 2P để phát hiện dòng rò.
Thiết bị chống sét lan truyền: Lắp đặt ngay từ nguồn điện lưới.
Các aptomat nhánh: Sử dụng RCBO 2P 50A, chia riêng cho từng tầng hoặc khu vực (phòng khách, bếp, phòng ngủ, máy lạnh, máy giặt…).

Sơ đồ mẫu cho nhà 4 tầng có sân vườn sẽ gồm:

Tầng 1: aptomat riêng cho chiếu sáng + ổ cắm + bếp.
Tầng 2 và 3: aptomat riêng cho từng phòng ngủ.
Tầng 4: aptomat riêng cho phòng thờ hoặc phòng đa năng.
Sân vườn, gara: aptomat riêng để ngắt điện khi bảo trì.

Sơ đồ aptomat tầng với 2 phòng ngủ, 2 vệ sinh

Với hệ thống điện bố trí theo tầng (mỗi tầng gồm 2 phòng ngủ và 2 nhà vệ sinh), sơ đồ điện có thể được thiết kế như sau:

Phòng ngủ master: Sử dụng RCBO 2P 32A, aptomat này cũng phụ trách luôn cả phần điện của phòng vệ sinh bên trong.
Phòng ngủ phụ: Có thể dùng RCBO 2P 25A hoặc 32A tùy vào lượng thiết bị trong phòng.
Điều hòa: Tách riêng bằng MCB 1P 10A – 20A cho mỗi máy, giúp kiểm soát và bảo trì dễ dàng.
Bình nóng lạnh: Dùng aptomat riêng (MCB hoặc RCBO 1P 16A – 20A) đặt gần vị trí thiết bị để tiện thao tác ngắt/mở khi không dùng.

Các dòng CB tổng dùng cho hộ gia đình

Trong hệ thống điện dân dụng, aptomat tổng thường thuộc loại MCB, và có thể kết hợp thêm RCCB hoặc RCBO tùy nhu cầu:

MCB: ngắt mạch khi quá tải hoặc ngắn mạch. Thường dùng làm CB tổng chính trong hộ gia đình. Dòng định mức phổ biến từ 6A đến 100A. Lắp tại tủ điện tổng đầu vào.
RCCB: dùng để bảo vệ chống rò rỉ điện, không ngắt mạch khi quá tải. Nên lắp cùng MCB để đảm bảo cả quá tải và chống giật.
RCBO: tích hợp chức năng của cả MCB và RCCB. Phù hợp với thiết bị yêu cầu cao về an toàn như máy nước nóng, bếp điện.

Gợi ý CB tổng:

Nhà có công suất điện tiêu thụ <10kW → chọn MCB 40A – 50A
Nhà >10kW hoặc nhiều tầng → chọn MCB từ 63A đến 100A
Kết hợp RCCB 30mA cho an toàn rò rỉ điện

Chọn CB cho các thiết bị điện trong gia đình

Chọn aptomat cho điều hòa

Máy điều hòa tiêu thụ một lượng điện năng đáng kể để vận hành quạt gió và duy trì nhiệt độ cài đặt ổn định. Vì thế, việc lắp đặt một aptomat riêng cho máy điều hòa là cần thiết.

Để lựa chọn aptomat cho điều hòa, bạn cần dựa vào công suất hoạt động của thiết bị. Công suất này có thể được quy đổi thông qua các đơn vị BTU và HP theo các hệ số sau:

1HP = 9000BTU
1000BTU = 293W

Từ đó, bạn có thể tính toán dòng điện định mức mà máy điều hòa cần để hoạt động và chọn aptomat có thông số kỹ thuật tương ứng.

Điều hòa 9000BTU: công suất ~900W → chọn aptomat 12A–16A
Điều hòa 12000BTU: công suất ~1200W → chọn aptomat 20A – 25A
Điều hòa 18000BTU: công suất ~1800W → chọn aptomat 32A
Điều hòa 24000BTU: công suất 7032W sử dụng aptomat 40A

Chọn aptomat cho bình nóng lạnh

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng bình nước nóng trong mùa đông, việc lắp đặt aptomat riêng là vô cùng quan trọng. Nguyên nhân là do bình nóng lạnh tiêu thụ một lượng điện năng đáng kể để duy trì nhiệt độ nước ở mức cao trong suốt quá trình hoạt động.

Việc lựa chọn aptomat cho bình nóng lạnh cần dựa trên công suất hoạt động của thiết bị, từ đó xác định được dòng điện định mức cần thiết:

Bình 15 lít: ~1500W → CB 16A
Bình 30 lít: ~2000W → CB 20A

Khuyến nghị nên dùng thêm RCBO chống giật, ưu tiên lắp trong nhà tắm, gần bình nước nóng.

Chọn aptomat cho bếp từ

Bếp từ là thiết bị điện có công suất lớn, đòi hỏi dòng điện ổn định và độ an toàn cao trong quá trình sử dụng. Lưu ý, bếp từ khi khởi động thường tiêu thụ dòng điện cao hơn bình thường khoảng 20–25%, do đó aptomat cho bếp từ cần được chọn dư tải để tránh tình trạng nhảy aptomat khi vừa bật bếp.

Bếp từ 3000W: Cần dòng điện khoảng 22A → Nên sử dụng aptomat 25A.
Bếp từ 3500W: Cần dòng điện khoảng 26A → Thích hợp với aptomat 32A.
Bếp từ 4000W: Dòng điện rơi vào khoảng 30A → Có thể dùng aptomat 32A đến 40A tùy độ ổn định của lưới điện.
Bếp từ 5000W: Dòng điện yêu cầu khoảng 37A → Nên chọn aptomat 40A để đảm bảo an toàn.
Bếp từ 6000W: Cần dòng điện khoảng 44A → Aptomat 50A là lựa chọn phù hợp.

Lưu ý, với những bếp từ đôi hoặc bếp từ có chức năng Booster (tăng công suất nhanh), nên ưu tiên chọn RCBO 2P vừa có khả năng chống quá tải, ngắn mạch, vừa có chức năng chống rò điện, đảm bảo an toàn cho cả thiết bị lẫn người sử dụng. Ngoài ra, dây dẫn cấp điện cho bếp cũng cần đồng bộ về tiết diện để tránh nóng dây, gây nguy hiểm khi dùng lâu dài.

Chọn aptomat cho máy bơm

Do đặc điểm của máy bơm là khởi động với công suất cao hơn công suất định mức, nên việc chọn aptomat phù hợp là yếu tố then chốt giúp thiết bị vận hành ổn định, tránh chập cháy và đảm bảo tuổi thọ lâu dài.

Máy bơm 370W (1/2HP): Dòng định mức khoảng 3A → Chọn aptomat 6A.
Máy bơm 750W (1HP): Dòng định mức khoảng 5.5A → Nên chọn aptomat 10A.
Máy bơm 1100W (1.5HP): Dòng khoảng 8A → Chọn aptomat 16A.
Máy bơm 1500W (2HP): Dòng khoảng 11A → Nên chọn aptomat 20A.
Máy bơm công suất lớn từ 2.2kW trở lên: Dòng điện định mức có thể lên đến 15A hoặc hơn → Ưu tiên dùng aptomat 25A hoặc 32A tùy nhu cầu sử dụng và tần suất hoạt động.

Những lưu ý khác khi chọn CB cho gia đình

Để chọn được aptomat tổng chuẩn kỹ thuật, an toàn khi sử dụng trong gia đình, bạn cần lưu ý một số điểm sau:

Chọn aptomat luôn cộng thêm 20–30% vào tổng công suất để phòng trường hợp mở rộng thiết bị.
Tiết diện dây dẫn: phải tương ứng với dòng điện aptomat (Ví dụ: dây 2.5mm² cho CB 20A, dây 4mm² cho CB 32A).
CB chống giật: ưu tiên dùng RCBO hoặc MCB + RCCB cho các thiết bị trong nhà tắm, khu vực ẩm ướt.
Vị trí lắp đặt: nên đặt CB tổng tại tủ điện chính dễ thao tác. Các CB nhánh đặt tại các tầng hoặc khu vực gần thiết bị.

Mua aptomat tổng chất lượng cao tại Etinco

Etinco hiện đang cung cấp đa dạng các dòng MCB đến từ những thương hiệu uy tín như LS, BTB Electric…, phù hợp với nhu cầu lắp đặt trong hộ gia đình – từ nhà phố, căn hộ chung cư cho đến biệt thự nhiều tầng. Các dòng aptomat MCB chất lượng cao đang được phân phối tại Etinco gồm:

MCB LS: MCB LS có độ bền cao, thiết kế chắc chắn, phù hợp lắp đặt làm aptomat tổng cho hệ thống điện gia đình. Ngoài ra, LS còn có dòng RCCB tích hợp giúp phát hiện rò điện, tăng cường an toàn sử dụng.
MCB BTB Electric: Đây là dòng aptomat đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn điện quốc tế, hoạt động bền bỉ trong điều kiện khí hậu nóng ẩm tại Việt Nam.

Ngoài ra, Etinco còn phân phối các dòng RCCB – RCBO khác từ những thương hiệu nổi bật:

Mitsubishi: Chuyên dùng trong công nghiệp, hoạt động ổn định, độ tin cậy cao.
Hyundai: Dòng sản phẩm cao cấp với khả năng bảo vệ vượt trội, chống rò điện hiệu quả.

Etinco cam kết cung cấp sản phẩm chính hãng 100%, nói không với hàng trôi nổi, kém chất lượng trên thị trường. Với hệ thống nhập khẩu và phân phối trực tiếp, giá thành tại Etinco luôn được chiết khấu cao, đặc biệt hấp dẫn đối với đại lý, chủ thầu và người tiêu dùng mua số lượng lớn. Ưu điểm khi mua hàng tại Etinco:

Giá chiết khấu cao, cạnh tranh hàng đầu thị trường.
Sản phẩm độc quyền với dòng RCCB – MCB BTB chính hãng.
Chính sách bảo hành rõ ràng, theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất (tối thiểu 12 tháng).
Hỗ trợ kỹ thuật tận tâm, tư vấn chọn aptomat phù hợp với hệ thống điện.
Giao hàng nhanh trên toàn quốc, có hóa đơn VAT đầy đủ.

Quý khách có nhu cầu mua aptomat tổng cho gia đình, vui lòng liên hệ hotline: 0939 66 44 22 để được tư vấn và báo giá.