CB, hay còn gọi là cầu dao tự động, là một thiết bị vô cùng quen thuộc trong đời sống hằng ngày. CB hiện diện trong hầu hết các hệ thống điện, từ nhà ở, văn phòng, trường học, bệnh viện, trung tâm thương mại, cho đến các nhà máy sản xuất và khu công nghiệp. Trong bài viết này, hãy cùng Etinco khám phá chi tiết về CB: từ khái niệm, các loại CB thông dụng, cho đến những ứng dụng nổi bật của thiết bị này trong thực tế, bạn sẽ hiểu vì sao CB được xem là một phần không thể thiếu để bảo vệ và vận hành an toàn trong mọi công trình điện.
CB là gì?
CB - viết tắt của Circuit Breaker là thiết bị đóng cắt mạch điện có công dụng thay thế cầu dao truyền thống. Công dụng chính của CB là bảo vệ mạch điện trước nguy cơ xảy ra các sự cố như quá tải, ngắn mạch hoặc rò rỉ điện. Điểm khác biệt của aptomat CB so với cầu dao thông thường chính là có cơ chế tự động ngắt điện.
CB được phân nhóm thành 2 nhóm chính là dùng cho hệ thống điện 1 pha 220V và hệ thống điện 3 pha 380V. Trong hệ thống điện có thể gồm nhiều CB với tính năng và công suất khác nhau tương ứng với những chức năng khác nhau.
Cấu tạo của CB điện
CB (tên gọi khác của aptomat) bao gồm 3 bộ phận chính là Tiếp điểm, hộp dập hồ quang và bộ khung:
- CB thường có từ 1 tới 4 cặp tiếp điểm thường đóng (NC). Mỗi cặp tiếp điểm gồm 1 cực tĩnh và 1 cực động. Khi mạch điện xảy ra sự cố, cực động sẽ bị tách ra khỏi cực chính để ngắt điện,
- Buồng dập hồ quang được tạo thành từ nhiều tấm thép xếp thành ngang. Dập điện nhanh chóng và tốt hơn nhờ việc chia nhỏ cầu dao. Và có 2 loại buồng thông dụng là buồng dập kiểu hở (dùng để cắt tại điện áp trên 1000V hoặc dòng điện từ 50kA) và buồng dập kiểu nửa kín (dùng để cắt tại dòng điện dưới 50kA, có các lỗ thoát khí).
- Bộ khung giúp CB duy trì độ bền ở mức ổn định, bảo vệ các bộ phận bên trong tránh khỏi tác động từ môi trường, tăng tính thẩm mỹ và hạn chế rủi ro về điện tới con người khi vận hành.
Các loại CB thông dụng
Với nhiều tính năng và ưu điểm vượt trội, CB gồm 6 dòng chính là MCB và RCBO (dạng tép), MCCB và ELCB (dạng khối), dòng RCCB giúp bảo vệ hệ thống khỏi nguy cơ rò rỉ điện và dòng ACB dùng cho tải dòng lớn.
MCB
| MCB là loại CB có kích thước nhỏ gọn, thiết kế dạng tép với dòng định mức thấp. CB MCB được sử dụng phổ biến trong các mạng điện dân dụng nhờ khả năng bảo vệ hệ thống điện trước sự cố quá tải và ngắn mạch. |  |
MCCB
| MCCB là loại CB dạng khối có kích thước lớn và dòng định mức từ trung đến cao. Với khả năng chịu nhiệt tốt, MCCB thường được ứng dụng trong hệ thống điện công nghiệp 380V và đôi khi cũng xuất hiện trong mạng điện dân dụng. Chức năng chính của MCCB tương tự MCB bao gồm bảo vệ hệ thống điện khỏi quá tải và ngắn mạch. |  |
RCCB
| RCCB là thiết bị chuyên dụng để phát hiện và cắt mạch trong trường hợp xảy ra rò rỉ dòng điện. Với thiết kế dạng tép hoặc khối, RCCB có khả năng bảo vệ mạng điện khỏi sự cố liên quan đến dòng rò giúp ngăn ngừa nguy cơ điện giật hoặc cháy nổ. CB này thích hợp cho cả hệ thống điện dân dụng và điện công nghiệp, đặc biệt ở những khu vực đòi hỏi tính an toàn cao. |  |
RCBO
| RCBO là thiết bị bảo vệ kết hợp cả tính năng của MCB và RCCB. Được thiết kế dạng tép, RCBO hoạt động hiệu quả với dòng định mức thấp giúp bảo vệ hệ thống điện trước các tình trạng quá tải, ngắn mạch và rò rỉ điện. |  |
ELCB
| ELCB là loại CB dạng khối với dòng định mức đa dạng, thích hợp cho cả hệ thống điện dân dụng và công nghiệp. CB này kết hợp tính năng bảo vệ rò rỉ điện của RCCB và khả năng chống quá tải của MCCB, đảm bảo hệ thống an toàn trước các sự cố như rò rỉ nối đất, quá tải và ngắn mạch. |  |
ACB
| Máy cắt chân không ACB chuyên dùng trong hệ thống điện tiêu thụ đầu nguồn có công suất lớn và yêu cầu dòng định mức cao. CB này hoạt động trên nguyên lý dập hồ quang bằng không khí, cho phép bảo vệ hệ thống khỏi các sự cố ngắn mạch, quá tải hoặc quá áp. ACB thường được sử dụng trong các mạng điện công nghiệp và hệ thống phân phối chính, đảm bảo khả năng vận hành ổn định và an toàn. |  |
Chức năng của CB trong đời sống
CB hiện nay được coi là giải pháp thay thế hiệu quả cho cầu chì - thiết bị đóng cắt điện chỉ được sử dụng 1 lần và cầu dao truyền thống hoạt động thủ công. Với tính năng hiện đại và độ tin cậy cao, CB đã trở thành một phần không thể thiếu trong các hệ thống điện từ quy mô nhỏ như nhà ở, tòa nhà chung cư, văn phòng, nhà hàng, khách sạn đến các công trình lớn như cửa hàng thương mại, nhà máy, công xưởng, trường học, bệnh viện hay trạm điện.
Các thương hiệu CB nổi tiếng
Với chức năng bảo vệ an toàn điện trong các công trình điện dân dụng và công nghiệp, CB đã trở thành một thiết bị rất quan trọng trong đời sống hàng ngày. Trên thị trường có rất nhiều các thương hiệu, nhà sản xuất CB uy tín và chất lượng. Dưới đây là một số hãng CB đáng tin cậy mà bạn có thể tham khảo:
CB Schneider:
CB BTB Electric:
CB ABB:
CB LS Electric:
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp đầy đủ cho bạn những thông tin về CB. Hãy theo dõi Etinco để nhận thêm nhiều thông tin hữu ích khác!
