Công tơ điện là thiết bị quan trọng để đo lường lượng điện năng tiêu thụ trong các hộ gia đình, doanh nghiệp, khu công nghiệp... Cùng tìm hiểu về cách đấu lắp công tơ điện 1 pha và 3 pha chuẩn thợ trong bài viết của Etinco.
Cách đấu công tơ điện 1 pha 2 dây
Công tơ điện 1 pha 2 dây là gì?
Công tơ điện (hay còn gọi là đồng hồ điện) là thiết bị dùng để thống kê lượng điện năng tiêu thụ của các hộ gia đình. Thông thường, thiết bị này được lắp đặt tại vị trí đầu vào nguồn điện của mỗi hộ gia đình, giúp ghi nhận lượng điện năng tiêu thụ một cách chính xác và chi tiết.
Trên thị trường hiện có 2 loại công tơ điện 1 pha gồm:
- Công tơ điện 1 pha cơ: Loại công tơ này sử dụng cơ chế cơ học để đo lường điện năng tiêu thụ. Ưu điểm là cấu tạo đơn giản, dễ lắp đặt, giá thành rẻ. Tuy nhiên, độ chính xác của loại công tơ này có thể bị ảnh hưởng bởi thời gian và tác động ngoại lực.
- Công tơ điện 1 pha điện tử: Loại công tơ này sử dụng vi mạch điện tử để đo lường điện năng tiêu thụ với ưu điểm là độ chính xác cao, có khả năng đo lường nhiều thông số liên quan, cảnh báo rò rỉ điện, hiển thị số liệu tiêu thụ theo thời gian thực. Tuy nhiên, giá thành của loại công tơ này cao hơn so với công tơ cơ.
Nguyên lý hoạt động của công tơ điện 1 pha 2 dây
Cấu tạo công tơ điện 1 pha 2 dây
Cấu tạo cơ bản của công tơ điện 1 pha gồm các bộ phận:
- Cuộn dây điện áp: được lắp đặt song song với phần phụ tải và có số lượng vòng dây nhiều, tiết diện dây sẽ nhỏ hơn so với các cuộn dây khác.
- Cuộn dây dòng điện: có số vòng dây ít hơn cuộn dây điện áp nhưng tiết diện dây lớn hơn.
- Đĩa nhôm: được lắp đặt trên trục và tì vào trụ để quay tự do giữa phần của 2 cuộn dây điện áp và phần của cuộn dây dòng điện.
- Nam châm vĩnh cửu: tạo ra momen khi bộ phận đai nhôm quay từ trong trường của nó.
- Hộp số cơ khí: sẽ hiển thị về số vòng quay của đĩa nhôm khi được gắn với trục của đĩa nhôm.
Nguyên lý hoạt động
Khi các thiết bị điện hoạt động, các bộ phận của công tơ điện cũng bắt đầu làm việc. Tại vòng dây mà dòng điện đi qua sẽ tạo luồng từ thông dưới đĩa nhôm có gắn trục rơ le liên kết với dãy số hiển thị cơ khí.
Tiếp theo, dưới sự tác động của 2 luồng từ thông sẽ tạo momen làm cho đĩa nhôm quay trong nam châm vĩnh cửu và tạo ra 1 luồng momen làm cân bằng vòng quay. Từ đây sẽ cho ra chỉ số điện năng tiêu thụ dựa vào các vòng quay của đĩa nhôm. Đĩa nhôm sẽ làm quay trục số nhảy để hiển thị lượng điện năng tiêu thụ của phụ tải.
Ý nghĩa các thông số trên công tơ điện 1 pha
Trên mặt công tơ điện 1 pha thường hiển thị một số thông số:
- 220V: Điện áp định mức của công tơ
- 10(40)A: Dòng điện định mức của đồng hồ 10A. Nếu sử dụng quá 40A thì công tơ điện chạy không được chính xác và có thể bị hỏng.
- 450 vòng/ kWh: Đĩa công tơ quay được 450 vòng sẽ được 1kWh.
- Cấp 2: Cấp chính xác của công tơ điện. Sai số 2% toàn dải đo.
- 50Hz: Tần số điện lưới
Cách đấu công tơ điện 1 pha 2 dây
Các ký hiệu cần lưu ý trước khi đấu lắp:
- Dây số 1: dây pha nóng vào
- Dây số 2: dây pha nóng ra
- Dây số 3: dây trung hòa vào
- Dây số 4: Dây trung hòa ra
Khi đấu lắp công tơ điện 1 pha, dây số 3 và 4 cần được đấu cùng nhau. Để xác định dây pha nóng, bạn cần sử dụng bút thử điện. Dây làm bút thử điện đỏ chính là dây nóng.
Các bước đấu lắp chi tiết:
- Bước 1: Sử dụng 2 dây pha nóng để nối vào vị trí số 1 và số 3.
- Bước 2: Dùng 2 dây pha trung tính nối vào vị trí số 2 và số 4.
- Bước 3: Nối 2 dây đầu ra (dây 2 và dây 4) với aptomat.
- Bước 4: Kiểm tra lại và cấp điện cho công tơ để sử dụng.
Cách đấu công tơ điện 3 pha
Công tơ điện 3 pha là gì?
Công tơ điện 3 pha là thiết bị đo điện năng tiêu thụ thường sử dụng trong các mạng lưới điện ở các khu công nghiệp, xí nghiệp, nhà máy sản xuất với các thiết bị điện có công suất lớn.
Công tơ điện 3 pha được chia làm nhiều loại:
- Công tơ điện 3 pha cơ.
- Công tơ điện 3 pha cơ điện tử.
- Công tơ điện 3 pha điện tử.
- Công tơ điện 3 pha 1 giá.
- Công tơ điện 3 pha 3 giá.
- Công tơ điện 3 pha trực tiếp.
- Công tơ điện 3 pha gián tiếp.
Nguyên lý hoạt động của công tơ điện 3 pha
Cấu tạo của công tơ điện 3 pha
Công tơ điện 3 pha được cấu tạo từ 4 thành phần:
- Cuộn dây điện áp: bao gồm nhiều vòng dây và nằm song song với phụ tải của dây.
- Bộ phận đĩa nhôm: nằm ở trên trục đồng, tùy vào trục mà đĩa nhôm có thể tự do quay trong từ trường của nó.
- Hộp số cơ khí: được gắn với trục của đĩa nhôm, dùng để hiển thị số vòng quay của đĩa nhôm.
- Nam châm vĩnh cửu: khi thiết bị hoạt động, nam châm vĩnh cửu tạo ra momen giúp cản trở bộ phận đĩa nhôm quay trong từ trường của nó.
Nguyên lý hoạt động
Công tơ điện 3 pha có 2 đĩa nhôm được gắn liền với trục. Mỗi đĩa nhôm được lắp trong từ trường của pha tương ứng. Các phụ tải của dây nằm song song với các cuộn dây điện áp.
Khi dòng điện chạy qua cuộn dây, năng lượng sẽ làm cho trục của đĩa nhôm quay, dẫn đến đĩa nhôm quay theo. Khi đó, hộp số cơ khí sẽ nhảy số. Các dòng năng lượng chuyển thẳng đến bộ số hiển thị, giúp cho người dùng có thể theo dõi điện năng tiêu thụ.
Cách đấu công tơ điện 3 pha
Để xác định được cách đấu công tơ điện 3 pha đúng kỹ thuật, cần dựa vào công suất của aptomat, cụ thể:
- Nếu công suất sử dụng và aptomat tổng nhỏ hơn 100A thì nên đấu công tơ điện 3 pha trực tiếp.
- Nếu công suất sử dụng và aptomat tổng lớn hơn 100A thi đấu công tơ điện 3 pha gián tiếp.
Cách đấu công tơ điện 3 pha trực tiếp
- Bước 1: Ngắt cầu dao tổng.
- Bước 2: Treo công tơ điện 3 pha lên và dùng kìm cắt vỏ đầu dây cáp 3 pha, tránh khứa mất lớp bảo vệ bên trong dây cáp gây ra hở điện.
- Bước 3: Dùng kìm kẹp cos để giữ chặt đầu dây và tránh các đầu cáp điện bị lỏng lẻo. Sau đó siết chặt tiếp xúc giữa đầu dây cáp với công tơ điện 3 pha.
- Bước 4: Sau khi treo công tơ điện 3 pha, hãy mở nắp công tơ. Trên nắp bảo vệ công tơ sẽ có sơ đồ đấu nối. Nhìn vào sơ đồ đấu nối để thực hiện:
Công tơ điện 3 pha trực tiếp có 8 điểm, chia thành 4 nhóm:
- Nhóm pha A (1 là vào - 2 là ra).
- Nhóm pha B (3 là vào – 4 là ra).
- Nhóm pha C (5 là vào – 6 là ra).
- Nhóm pha D (7 là vào – 8 là ra). D là nhóm dây trung tính.
Cách đấu công tơ điện 3 pha gián tiếp
Cách đấu công tơ điện 3 pha gián tiếp tương tự như cách đấu trực tiếp. Điểm khác nhau là ở cách thực hiện bước 4. Công tơ điện 3 pha gián tiếp thường có 11 đầu dây ra, chia thành 4 nhóm:
- Nhóm pha A: Bao gồm tín hiệu điện áp pha A (đầu số 2) và tín hiệu dòng pha A (đầu số 1 và đầu số 3).
- Nhóm pha B: Bao gồm tín hiệu điện áp pha B (đầu số 5) và tín hiệu dòng pha B (đầu số 4 và đầu số 6).
- Nhóm pha C: Bao gồm tín hiệu điện áp pha C (đầu số 8) và tín hiệu dòng pha B (đầu số 7 và đầu số 9).
- Nhóm trung tính: Bao gồm đầu dây số 10 và số 11 đấu với nhau.
Chúng tôi vừa giới thiệu đến các bạn cách đấu công tơ điện 1 pha và 3 pha chuẩn kỹ thuật. Hy vọng bạn có thể áp dụng để thực hiện đấu lắp cho công tơ điện tại hộ gia đình hoặc các nhà xưởng, xí nghiệp...
Để tìm hiểu các kiến thức khác liên quan đến ngành điện, bạn vui lòng truy cập: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/.
